Fotowoltaika dla spółdzielni i wspólnot 2024

Fotowoltaika dla wspólnot to kolejny krok rozwoju OZE w Polsce. W porównaniu do małych instalacji na dachach domków, instalacje fotowoltaiczne dla wspólnot są tańsze w przeliczeniu na panel i bardziej zyskowne, a przy tym wciąż dobrze dotowane. Dofinansowanie z Grantu na OZE wynosi 50% kosztów instalacji! Fotowoltaika dla spółdzielni nigdy nie była bardziej opłacalna.

Aktualizacja - mamy już projekt ustawy o prosumencie lokatorskim.

W tym artykule przeanalizujemy gdzie wspólnoty mogą montować panele fotowoltaiczne, czym są prosument lokatorski i zbiorowy i który z tych sposobów rozliczeń jest najlepszy dla Twojej wspólnoty.

Gdzie można montować panele fotowoltaiczne dla wspólnoty?

Najlepszym miejscem na panele fotowoltaiczne dla wspólnoty jest dach bloku należącego do wspólnoty. Należy tutaj zadbać, żeby panele fotowoltaiczne nie były zacienione, więc nie można montować ich bezpośrednio za przeszkodami. Dobrze wykonana instalacja fotowoltaiczna dla wspólnoty mieszkaniowej może wyglądać tak, jak na poniższym zdjęciu:

Tak może wyglądać fotowoltaika dla wspólnoty.

Instalację fotowoltaiczną można też umieścić na dworze obok bloku, stąd jeśli dach nie nadaje się na fotowoltaikę (ma małą powierzchnię, mnóstwo włazów, kominów i inne przeszkadzających elementów) warto rozważyć tę opcję. Istotne jest jednak, by instalacja byłą fizycznie połączona do złącza kablowego dla całego budynku.

Obecnie na 10 metrach kwadratowych dachu można umieścić jakieś 2 kWp instalacji. Zatem dach o powierzchni 100m² zmieści 20 kWp, 150m² - 30 kWp i tak dalej.

Ale jak taka instalacja przynosi korzyści mieszkańcom wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej?

Fotowoltaika dla spółdzielni mieszkaniowej 2023 - zmiany

Wiele wskazuje na to, że fotowoltaika dla wspólnot przeżyje w 2023 roku prawdziwy rozkwit. Składają się na to dwie zmiany:

1. Wprowadzenie korzystniejszego sposobu rozliczeń - prosumenta lokatorskiego
2. Zwiększenie poziomu dofinansowania

Omówmy te dwa punkty.

1. Prosument lokatorski to nowe podejście do tematu fotowoltaiki dla wspólnot. Najważniejsze założenia to obniżenie opłat za zasilanie części wspólnych budynku i - uwaga uwaga - korzystniejszy system rozliczeń! W przeciwieństwie do zwykłego prosumenta, prosument lokatorski będzie mógł wypłacić nie 20%, a 100% nadwyżek i to każdego miesiąca. Wspólnota będzie mogła przeznaczyć te pieniądze na pokrycie remontów i innych kosztów administracyjnych - z korzyścią dla wszystkich mieszkańców. Szczegóły w dalszej części artykułu.

2. Zwiększone dotacje na fotowoltaikę dla wspólnot mieszkaniowych zostały wprowadzone 1 lutego 2023 i mają obejmować 50% kosztów kwalifikowanych ze środków przeznaczonych na prefinansowanie KPO. Pieniądze ma rozdzielać Bank Gospodarstwa Krajowego. Zapowiadany budżet to 500 mln zł. Szczegóły w dalszej części artykułu.

Wspólnota mieszkaniowa - panele fotowoltaiczne na 3 sposoby

Gdy uchwała o prosumencie lokatorskim wejdzie w życie, fotowoltaika dla wspólnot będzie mogła przyjąć jedną z trzech postaci:

1. w której wspólnota jest zwykłym prosumentem
2. w której mieszkańcy wspólnoty są prosumentami zbiorowymi
3. w której wspólnota jest prosumentem lokatorskim

Poniższa tabelka ukazuje główne różnice między tymi sposobami.

	Prosument zwykły	Prosument lokatorski (wedle projektu ustawy)	Prosument zbiorowy
Pokrywa zużycie z	Części wspólnych	Części wspólnych	Mieszkań prywatnych + ew. części wspólnych
Kto jest prosumentem?	Wspólnota, spółdzielnia, TBS itp.	Wspólnota, spółdzielnia, TBS itp.	Mieszkania prywatne + ew. wspólnota, spółdzielnia, TBS itp.
Sposób rozliczenia	Standardowy net-billing	Net-billing z możliwością wypłaty 100% nadwyżek pieniężnych	Standardowy net-billing dla każdego prosumenta w zbiorze
Wielkość instalacji	Nieduża - zwymiarowana pod pobór prądu z części wspólnych	Duża - zwymiarowana tak, by przynosiła wspólnocie zyski (max 50 kWp)	Od niedużej do bardzo dużej - zwymiarowana pod pobór prądu z mieszkań wszystkich udziałowców (max 500 kWp)
Główna korzyść dla mieszkańców	Obniża opłaty związane z zasilaniem części wspólnych	Obniża opłaty związane z zasilaniem części wspólnych, dodatkowo opłaty administracyjne, remontowe itp.	Obniża rachunek za prąd poszczególnych mieszkańców + ew. opłaty związane z zasilaniem części wspólnych
Korzyść dodatkowa	Zwiększa wartość nieruchomości
Największa wada	Instalacja może oszczędzać, ale nie może zarabiać	Brak?	Wymaga współpracy udziałowców i sporych wysiłków organizacyjnych
Jak znaleźć najlepszą cenę?	Poproś o kilka ofert na fotowoltaikę do porównania i skorzystaj z dotacji

Jak to może wyglądać w praktyce? Weźmy standardowy blok z 64 mieszkaniami, którego mieszkańcy skłonni są zainwestować w fotowoltaikę. Powiedzmy, że winda, oświetlenie piwnicy i klatki schodowej, to jest części wspólne, pobierają 4 000 kWh rocznie. To zupełnie zbyteczny koszt nawet 5 200 zł, biorąc pod uwagę obecne ceny prądu! Inwestując w instalację fotowoltaiczną o mocy 4-6 kWp wspólnota staje się zwykłym prosumentem. Instalacja o takiej mocy znacząco obniży koszt zasilania części wspólnych.

Prosument lokatorski

Rozwinięciem pomysłu jest wspomniany prosument lokatorski. Tutaj wspólnota nie ogranicza się do marnych 4-6 kWp, tylko instaluje od razu 30 kWp fotowoltaiki, bo powiedzmy tyle zmieści się na dachu (prawnie ostateczna granica to 50 kWp). W naszym przykładzie taka instalacja może wyprodukować nawet 6-10 tysięcy złotych nadpłaty rocznie, którą wspólnota będzie mogła wypłacić i z nich pokryć swoje standardowe koszty - administracyjne, remontowe itp. Dzięki temu koszty utrzymania obniżą się dla wszystkich mieszkańców.

Prosument zbiorowy

Alternatywą jest prosument zbiorowy. Właściwie nie mówimy tu o jedynym prosumencie zbiorowym, a o całej grupie prosumentów korzystających z jednej instalacji (o wielkości max 500 kWp). Każdy z prosumentów wykupuje określony udział w instalacji. Przykładowo:

• 20 właścicieli mieszkań w bloku wykupiło po 2 kWp instalacji, z czego będą obniżać swoje rachunki
• Wspólnota wykupiła 6 kWp na zasilanie części wspólnych

Razem instalacja ma 46 kWp, która w ciągu roku wyprodukuje jakieś 46 000 kWh. Jak ta energia będzie rozdzielana? Zarówno instalacja, jak i wszyscy prosumenci otrzymają specjalne liczniki. Dzięki magii cyfryzacji operator sieci dystrybucji energii przypisze każdemu prosumentowi jego część energii, zgodnie z wielkością udziału. Dzięki cyfryzacji każdy prosument będzie miał naliczaną “wirtualną autokonsumpcję” oraz “wirtualne nadwyżki”, które obniżą rachunki za prąd w skali roku, zgodnie z normalnymi zasadami net-billingu.

Wszystkie trzy wymienione przykłady fotowoltaiki dla wspólnot są opłacalne. Co lepsze, koszt instalacji można obniżyć z odpowiednimi dotacjami. Zobaczmy!

Dotacje na fotowoltaikę dla wspólnot mieszkaniowych

Istnieje szereg regionalnych i narodowych programów dopłat do fotowoltaiki dla wspólnot. Omówmy najważniejsze przykłady:

Grant OZE

Od 1 lutego 2023 można wysyłać wnioski do Banku Gospodarstwa Krajowego o Grant na OZE wynoszący 50% wartości netto montażu instalacji fotowoltaicznej lub innej instalacji OZE na budynku wielorodzinnym. Dotyczy to nie tylko nowych instalacji PV, ale również rozbudowy starej instalacji o co najmniej 25% mocy. Grant jest przeznaczony na refinansowanie kosztów inwestycji.

O grant OZE mogą ubiegać się nie tylko wspólnoty, spółdzielnie i inne podmioty, ale nawet osoby fizyczne.

Premia termomodernizacyjna z Banku Gospodarstwa Krajowego

Premia termoizolacyjna to ogólnopolski program wsparcia prac termomodernizacyjnych, do których kwalifikuje się też fotowoltaika. O premię mogą ubiegać się właściciele lub zarządcy budynków zamieszkania zbiorowego.

Najważniejsze założenia programu to:

• Należy wziąć kredyt na termomodernizację z banku BNP Paribas Bank Polska S.A.
• Kwota kredytu to co najmniej 50% kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego
• Premia termomodernizacyjna pokrywa 31% kwoty ww. Kredytu

Do tego program zakłada dodatkową premię przy wzmocnieniu budynku wykonanego w technice tzw. wielkiej płyty. Kolejnym rozszerzeniem jest grant termomodernizacyjny.

Grant termomodernizacyjny zwiększa wsparcie na głęboką termomodernizację budynku wielorodzinnego o dalsze 10% kosztów inwestycji. To rozszerzenie wyzej wspomnianej premii, przyznawane, jeśli w wyniku termomodernizacji budynek zacznie spełniać wymagania w zakresie izolacyjności cieplnej i oszczędności energii.

Programy regionalne z Banku Gospodarstwa Krajowego

Bank Gospodarstwa Krajowego ma też regionalne programy dofinansowań do projektów termomodernizacyjnych. W momencie pisania artykułu są to:

• Pożyczka termomodernizacyjna z projektu “Przedsiębiorcze podlaskie”
• Pożyczka na efektywność energetyczną w sektorze mieszkaniowym z projektu “Inwestycje, Innowacje, Energetyka dla województwa dolnośląskiego”
• Pożyczka na poprawę efektywności energetycznej z projektu “Jessica2 dla województwa wielkopolskiego”
• Pożyczka na termomodernizację z projektu “Jeremie2 dla województwa łódzkiego”
• Pożyczka na efektywność energetyczną z projektu “Małopolska Pożyczka”
• Pożyczka na produkcję i dystrybucję energii ze źródeł odnawialnych z projektu “Inwestycje, Innowacje, Energetyka dla województwa dolnośląskiego”

Zachęcamy do sprawdzenia aktualnych programów na stronie Banku Gospodarstwa Krajowego. Link znajduje się na spodzie artykułu.

Opłacalność fotowoltaiki dla wspólnoty

Poniższa tabelka przedstawia korzyści z małej instalacji fotowoltaicznej dla wspólnot ze statusem zwykłego prosumenta, w porównaniu do większych instalacji prosumenta lokatorskiego.

Zyski z prosumenta zwykłego i lokatorskiego w 2023 roku, zakładając 4000 kWh rocznego zużycia
	Bez PV	Zwykły prosument	Prosument lokatorski
Moc instalacji	0 kWp	4 kWp	10 kWp	20 kWp	50 kWp
Roczne rachunki za prąd	4 257,96 zł	1 512,55 zł	ZWROT w wysokości 394,12 zł	ZWROT w wysokości 3 394,12 zł	ZWROT w wysokości 12 394,12 zł
Roczne zyski z fotowoltaiki	-	2 745,41 zł	4 652,09 zł	7 652,09 zł	16 652,09 zł
Cena instalacji PV	Wypełnij formularz i porównaj kilka ofert

Symulacja uwzględnia limit 2000 kWh, aktualne ceny prądu oraz najpopularniejszą taryfę G11. Zakładamy też cenę sprzedaży energii elektrycznej 0,3zł/kWh - bardzo konserwatywną, patrząc na to, co się dzieje na giełdzie.

Jak wybrać fotowoltaikę dla wspólnoty? Podsumowanie i wnioski

W tym artykule przedstawiliśmy trzy sposoby na zrealizowanie takiej instalacji - zwykłego prosumenta, prosumenta zbiorowego oraz lokatorskiego. Wspomnieliśmy też o sposobach otrzymania dofinansowania. Teraz podsumujmy tę wiedzę i wyciągnijmy wnioski.

Jeśli blok ma małą powierzchnię dachu, tak że instalacja na nim umieszczona dostarczyłaby jedynie energii na zasilenie części wspólnych, wówczas wystarczy, że wspólnota zostanie zwykłym prosumentem.

Jeśli powierzchnia dachu nie jest problemem, należy rozważyć prosumenta zbiorowego. Wymaga to większej ilości organizacji i rozmów z zainteresowanymi, ale ostatecznym skutkiem są spore oszczędności dla wszystkich udziałowców.

Natomiast jeśli znalezienie chętnych udziałowców to zbyt duży problem, rozwiązaniem na dużą instalację przynoszącą spore zyski będzie prosument lokatorski.

Tak czy inaczej należy pamiętać, że sukces fotowoltaiki dla wspólnot zależy od jakości wykonania. Zalecamy skontaktowanie się z kilkoma wykonawcami z okolicy. Wypełniając formularz z prośbą o darmową wycenę na fotowoltaiką

Źródła:

• Przewidywane zmiany dotyczące prosumenta lokatorskiego
• Prosument zbiorowy w Polsce
• Premie termomoderizacyjne dla budynków zamieszkania zbiorowego od BGK
• Grant na OZE